🚜 Kiedy restrukturyzacja ma sens?
W przypadku małych gospodarstw (do 20-30 ha) kluczowa jest analiza kosztów procesu.
- Dług powyżej 200-300 tys. zł - TAK.
- Groźba licytacji ziemi - TAK.
- Drobne zadłużenie (50 tys. zł) - NIE (koszty obsługi "zjedzą" zysk).
Wielkie agro-przedsiębiorstwa restrukturyzują się na potęgę. Ale co z mniejszymi rolnikami? Czy gospodarz, który ma 15 hektarów, 20 krów i stary ciągnik, może skorzystać z tych samych narzędzi co giganci?
Tak, prawo restrukturyzacyjne jest dla każdego. Ale w przypadku małych gospodarstw trzeba dokładnie policzyć opłacalność.
Specyfika małego gospodarstwa
Małe gospodarstwa w naszym regionie (Kujawsko-Pomorskie, Podlaskie) często są zadłużone w lokalnych Bankach Spółdzielczych (BS). Kredyty były brane "na zeszyt" lub pod zastaw ziemi, często na zakup maszyn, które już straciły na wartości.
Problem:
Gdy spadają ceny mleka lub przychodzi susza, małe gospodarstwo traci płynność szybciej niż duże, bo nie ma "poduszki finansowej".
Restrukturyzacja GR (Gospodarstwa Rolnego)
Dla małego rolnika najlepszą opcją jest Postępowanie o Zatwierdzenie Układu (PZ). Dlaczego? 1. Niskie koszty: W porównaniu do sanacji (gdzie trzeba płacić zarządcy i sądowi), PZ jest tanie. 2. Szybkość: Ochrona przed komornikiem działa od razu (po obwieszczeniu). 3. Brak utraty kontroli: Rolnik dalej zarządza gospodarstwem, nie wchodzi mu "obcy" zarządca.
Matematyka restrukturyzacji
Załóżmy, że masz 400.000 zł długu. Rata miesięczna (kapitał + odsetki) to 5.000 zł. To za dużo przy obecnych cenach skupu.
| Scenariusz | Działanie | Efekt |
|---|---|---|
| Brak działań | Bank wypowiada kredyt, wchodzi komornik. | Licytacja ziemi, koniec gospodarstwa. |
| Restrukturyzacja | Otwarcie PZ, propozycja układowa. | Umorzenie odsetek, rata zmniejszona do 2.500 zł (wydłużenie okresu). |
Koszt procesu: ok. 15.000 zł. Zysk z układu: Uratowanie ziemi (bezcenne) + realna redukcja rat o połowę.
Kiedy NIE robić restrukturyzacji?
Jeśli masz tylko 50.000 zł długu w chwilówkach, a gospodarstwo jest warte milion - restrukturyzacja się nie opłaca (koszty obsługi prawnej będą nieproporcjonalnie wysokie). Wtedy lepiej sprzedać kawałek pola lub wziąć kredyt konsolidacyjny pod hipotekę (jeśli masz zdolność).
Restrukturyzacja jest dla tych, którzy są niewypłacalni (banki nie chcą już dać kredytu) i grozi im komornik.
Podsumowanie
Nie daj sobie wmówić, że jesteś "za mały" na ochronę prawną. Prawo chroni każdego rolnika tak samo. Jeśli boisz się o ojcowiznę, restrukturyzacja jest jedyną tarczą przed licytacją.
Prowadzisz małe gospodarstwo i masz kłopoty? Zadzwoń – powiemy Ci uczciwie, czy warto wchodzić w ten proces.
